1.4.2.1ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар мен ұшу аппараттарын сипаттау

(Ұ) Психологиялық ахуали қалыптастыру

Сабақ тақырыбын хабарлап, мақсатымен таныстыру.

—Балалар бүгін сабаққа белсенді қатысып, дұрыс жауап берген оқушыларға ғарышкердің фишкасын беріп отырамын. Сабақ соңында кімнің ең көп фишка жинағанын анықтап бүгінгі сабаққа кім белсенді қатысқанын және ғарыш әлемі туралы кімнің көп білетінін анықтаймыз!

Қызығушылықты ояту

Өткенді қайталау мақсатында «Көрме» виртуалды саяхатқа барайық!

-Ғарыш туралы бұл біздің үшінші сабақ болғандықтан, гид яғни таныстырушы өздерің боласыңдар!

Саған жиі қараймын

Сені көзбен шоламын

Мен ғарышкер боламын

Мұғаліммен бірге сабақ мақсатын айқындайды.

Ғарышкерлердің, планеталардың, ғарышкерлердің киімі, тағам түрлерін таныстырады.

Телескоппен Күнді, Айды, жұлдыздарды, ғаламшарларды және олардың серігін өте жақыннан көруге болады».

Өз пікірін салыстыру мен дәлелдеу қабілетін бағалайды.

Дұрыс жауап берген оқушыға фишка тарату.

Слайд

Фишка

Көрме

Суреттер

Сабақтың соңы

Рефлексия

Жетекші сұрақ арқылы қазіргі зерттеу құралдарымен таныстырамын.

-Ғарыш әлемі сені несімен қызықтырады?

-Ол үшін саған қандай құралдар керек?

-Сендерге таныс емес обсерватория орталығы.

Адамдарды аспан әлемінің құпиясы қызықтырған. Сондықтан олар ғарыш кеңістігін зерттеуге арналған орталық құрды. Ол орталық обсерватория деген атқа ие болды. Онда арнайы телескоп арқылы аспан денелерін бақылайды. Обсерватория сөзі латын тілінен аударғанды –Бақылаушы деген сөзді білдіреді. Обсерватория қаладан алыс жерде, биік тауда орналасады.

Ол жерде астарномиялық, физикалық, метеорологиялық зерттеулер жүргізіледі.

Қазақстанда үш обсерватория бар. Бірі –Іле Алатауындағы Үлкен Алматы көлінің маңындағы Күн обсерваториясы. Екіншісі Асы-Түрген обсерваториясы. Үшіншісі Алматы қаласының аумағында Астрофизикалық институттың өзінде орналасқан екен.

Топтық жұмыс

Венн диаграммасы арқылы салыстырайық

– Ертедегі және қазіргі кездегі аспанды  зерттеу құралдарын, салыстырыңдар.

Қандай айырмашылықты байқадың?

Дәптермен жұмыс Суреттің көмегімен сөйлемдерді толықтырып жаз.

Арман Марсты зерттегісі келеді.

Қуаныш Сатурнды көргісі келеді.

Асқар мен Қуаныш ғарышқа зымыранмен ұшып барады.

Олар ғаламшарларды ғарыштық телескоппен зерттейді.

Қазіргі ғарышты зерттеу құралдарын белгілейді.

Топтық жұмыс

Өз ойларыңдағы ұшу немесе зерттеу апаратын жасайсыздар.

Әр топқа барынша көмек көрсету.

Сабақ мақсатына жеттік пе? Ғарышты зерттейтін құрылғыларды білеміз бе?

Фишкаларды санау.

Оқушылар:

-Жұлдыз, планеталар немесе аспан әлемі қызықтырады деуі мүмкін. Зерттеу үшін телескоп, ғарыш кемесі керек екенін айтады.   «Заманауи телескоптардың ұлғайтып көрсету мүмкіндігі мол, сондықтан кескіндері де нақты болады» деген қорытындыға келеді.

-Қазақстанда обсерватория орталағы бар ма?

Оқушылар топ бойынша жұмыс жасайды.

Ертегі және қазіргі кездегі аспанды  зерттеу құралдарын, салыстырады.

Ертедегі құралмен адамдар өздері бақылап, өлшеп, нәтижесін жазсса, қазіргі замандағы құралдар өздері өлшеп, жазып, суретке түсіріп береді. Деген қорытындыға келеді.

Оқушылар сөйлемдерді толықтырып жазады.

1 топ. «Құрастырушылар» – зымыранды құрастырады.

2 топ. «Мүсіншілер» – оны ермексаздан жасайды.

3 топ. «Тәжірибе» – зымыранды ұшырады. (Шыны ыдысқа құрамында көпіретін газы бар дәрілер салынып, оның бетіне қағаздан жасалған зымыран орналастырылады.)

Оқушылардың жауабы тыңдалады.

Фишкаларды санау.

Ауызша кері байланыс береді. «Қ» сабақта не оңай болды? «А» не түсініксіз немесе не қиын болды? «Қызықты» осы тақырып бойынша тағы не білгін келеді?

.

Дескриптор:

ғарышты зерттеуге арналған құралдарды анықтайды;

құралдарды сипаттап айтады.

Дұрыс жауап берген оқушыға фишка тарату.

Әр топ жауабы тыңдалған соң

Дұрыс жауап берген оқушыға фишка тарату.

Өзін-өзі бағалайды.

– зерттеуге қажетті құралдарды таниды, қажеттілігін

анықтай алады, ойын толық жеткізеді.

– зерттеуге қажетті құралдарды таниды, қажеттілігін

анықтайды, ойын жеткізуде қиналады.

– зерттеуге қажетті құралдарды таниды, қажеттілігін

анықтауда қиналады, ойын жеткізе алмайды

Фишка

Басбармақ әдісі

Көп фишка жинаған оқушыны анықтау, мадақтау.

Слайд

Суреттер

Слайд

Обсерваторияның суреті.

Ежелгі және қазіргі телескоп суреті. Венн диаграммасы

Дәптер

Ермексаз, түрлі түсті қағаз, диск, темір.