Оқу Білім Республикалық білім порталы

Top Menu

  • Сайт ережесі. Пайдаланушылық келісім
  • Сертификат. Құрмет грамотасы. Алғыс хат

Main Menu

  • МЕКТЕП ПӘНДЕРІ
    • Бастауыш сынып
      • Әдебиеттік оқу
      • Сауат ашу
      • Жаратылыстану
      • Ана тілі
    • Қазақ тілі
    • Қазақ әдебиеті
    • Қазақстан тарихы
    • Алгебра
    • География
    • Информатика
    • Математика
    • Геометрия
    • Биология
    • Физика
    • Химия
    • Алғашқы әскери дайындық
    • Мектепалды даярлық сынып
    • Орыс әдебиеті
    • Дүние жүзі тарихы
    • Құқық
    • Дене шынықтыру
    • Шет ел тілі
    • Ағылшын тілі
    • Орыс тілі
    • Технология
    • Өзін-өзі тану
  • Балабақша
  • Колледж пәндері
Кіру / Тіркелу

Логин

Қош келдіңіз! Аккаунтыңызға кіріңіз
Кілт-сөзді ұмыттыңыз ба?
Тіркелу

Забытый пароль

Артқа оралу

Тіркелу

Артқа оралу
  • Сайт ережесі. Пайдаланушылық келісім
  • Сертификат. Құрмет грамотасы. Алғыс хат

logo

Header Banner

Оқу Білім Республикалық білім порталы

  • МЕКТЕП ПӘНДЕРІ
    • Бастауыш сынып
      • Әдебиеттік оқу
      • Сауат ашу
      • Жаратылыстану
      • Ана тілі
    • Қазақ тілі
    • Қазақ әдебиеті
    • Қазақстан тарихы
    • Алгебра
    • География
    • Информатика
    • Математика
    • Геометрия
    • Биология
    • Физика
    • Химия
    • Алғашқы әскери дайындық
    • Мектепалды даярлық сынып
    • Орыс әдебиеті
    • Дүние жүзі тарихы
    • Құқық
    • Дене шынықтыру
    • Шет ел тілі
    • Ағылшын тілі
    • Орыс тілі
    • Технология
    • Өзін-өзі тану
  • Балабақша
  • Колледж пәндері
  • Тәуелсіздік -тірегім.

  • Есікте бөтен адам

  • ТӘРБИЕНІҢ ЕҢ ТАМАША МЕКТЕБІ – ОТБАСЫ

  • «Ұрпақ ұлттық ойынмен шыңдалады»

  • “Жол белгілерін білейік,аман-есен жүрейік”

  • Бақыттың кілті- балалық шақта

  • “Жабайы жануарлар. Түлкі”

  • Бала құқығы – асыл қазына

  • «Біз-біргеміз» Ұжымға арналған тренинг

  • 2020 жыл Қазан айы 4-ші апта “Ботақан” сабақ жоспары

Қазақстан тарихы
Home›Қазақстан тарихы›БОТПАЙДАН ШЫҚҚАН  XX ҒАСЫРДАҒЫ ЕКІ ҰЛЫ ТҰЛҒА!

БОТПАЙДАН ШЫҚҚАН  XX ҒАСЫРДАҒЫ ЕКІ ҰЛЫ ТҰЛҒА!

By admin
15 февраля, 2020
296
0
Share:

Шығармашылық ізденістер жолында «Ботпайдан шыққан XX ғасырдағы екі ұлы тұлға» атты тақырыпқа сай мақала жазуды жөн деп санадым. Себебі, Ұлы жүздің ішіндегі Дулаттан тараған Ботпай ұрпақтарының бірі болғандықтан, мен ата-бабаларымның өміріне көз жүгірткім келді, әрі сол бағытта ізденіс жасауға тырыстым.

ХХ ғасырдың басында қазақ еліне адал қызмет атқарған, халықты біріктіре білген нағыз еңбекқор жандар ретінде ботпайдан шыққан екі тұлғаны атап өтуге болады. Олар – Қабылбек Сарымолдаев пен Мәсімхан Бейсебаев.

Қабылбек Сарымолдаев – 1898 жылы Жамбыл облысындағы Ойтал деген ауылда туған мемлекет қайраткері, талантты публицист, экономист, 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілісте қара халыққа демеу бола білген көшбасшылардың бірі.

Еңбек жолында 1918 жылы Әулиеата уезінің төрағасы, 1920-1922 жылдары Қазақ АССР-і Халық ағарту комиссарының орынбасары, 1923-1925 жылдары Ташкент облыстық кеңесі атқару комитетінің, 1925-1933 жылдары Республика жоспарлау комиссиясының, 1933-1937 жылдары Шығыс Қазақстан облыстық атқару комитетінің төрағасы секілді қызметтерді атқарған адамдардың бірі, әрі Тұрар Рысқұловтың мектеп кезіндегі өмірінен бастап, бірге болған арқа сүйер адал досы. Жалпы кеңестендіру жүргізіліп жатқан кезде: ТурЦИК-тің, Азық-түлік халкомы коллегиясының мүшесі болған, аштықпен күрес жөніндегі комиссия төрағасы секілді қызметтерді атқарған. Голощекиндік, Сталиндік саясатты өз көзімен көрген кезінде С.Қожанов секілді азаматтарға «қазақтардың қырылып жатқандығы, көмекке мұқтаж екені, геноцидтің болғандығы»  туралы көптеген баяндама-хатын жіберген. Одан басқа, кейінгі жылдары Ленин Академиясының Қазақстандағы филиалын ұйымдастыру жөнінде үлес қосқан және соның басы-қасында жүрген. Мақта шаруашылығын, жалпы астық пен мал шаруашылықтарын дамыту жөнінде көптеген іс-шараларды өзі ұйымдастырып, белсене атсалысқан. Тіпті, қазіргі кезде де шешімін таппай келе жатқан «Сырдария өзені арнасының жыл сайын ауысып отыруы» мәселесі  ол кездің өзінде-ақ, Республика су шаруашылығы басқармасының басшысы Қабылбек Сармолдаевтың бастамасымен талқыланған еді. Сонымен қатар, ірімшік жасау, шұбат өндірудің тиімділігін, ұлттық тағамдарды дайындау дәстүрлерін, оларды жаңғырту, көпшілікке таныстыру міндеттерін алға қойған. Индустриалды сала бойынша мағлұматтар жинап, зерттеп, зерделеген, әрі құнды деректер қалдырған, басшылық еткен 10 жыл ішінде 378,6 мың гектарлы егіс көлемі ұлғайған….

Шығармашылық жолында көптеген құнды мақалалар жазған. Оған «Еңбекші қазақ» газетіндегі «Шардараға айрықша назар салынсын», «Қазақ мақтасы – кендір», «Қазақстанда жер суландыру жұмысы», «Мақта мәселелері» атты ғылыми мақалаларын дәлел ретінде келтіруге болады. Тіпті, «Егемен Қазақстан», «Народное хозяиство Казахстана» атты газет-журналдарының тұрақты әрі белсенді шығармаларының авторы болып, көпшілікке таныс деректер толы кітапшаларды шығарып отырған. Алайда қазақ елінің әр саласын дамытқан Қабылбек Сармолдаев 1938 жылы 25 ақпанда «халық жауы», «жапон империалистерінің тыңшысы» деген айыппен кеңестік қуғын-сүргінге ұшырап, ОГПУ «үштігінің» шешіміне сәйкес ату жазасына кесілген.

Мәсімхан Бейсебаев – 1908 жылы 22 желтоқсанда Алматы облысындағы Қаскелең ауданында (қазіргі Қарасайда), Елтай ауылында дүниеге келген аса көрнекті мемлекет қайраткері, дипломат, әрі саясаткер.

Еңбек жолын жерді ұйымдастыру органдарынан бастаған. 1931-33 жылдары Қазақ АКСР-і Егіншілік халкоматында,1933-36 жылдары Алматы ауыл шаруашылығы техникумында директор болып жұмыс істеген. 1936-41 жылдары Қазақстан К(б)П ОК-нің және Алматы облыстық партия комитетінің аппаратында жауапты қызметтер атқарған. 1941- 42 жылдары 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан.1942-70 жылдары Алматы облыстық атқару комитетінің төрағасы, Қазақстан КП Ақмола облыстық атқару комитетінің 2-хатшысы, Көкшетау облыстық атқару комитетінің 1-хатшысы, ал 1954-58 жылдары ҚазКСР-і Министірлік Кеңесі төрағасының 1-орынбасары, 1964-70 жылдары төрағасы болған. Әйел кадрларының басшы қызметіне көбірек тартылуына баса назар аударған. Сонымен қоса, мәдениет, оқу істеріне ұдайы көңіл бөлген. Тіпті, Мәскеу, Ленинград сияқты қалаларда оқып жүрген жастарға арнайы стипендия бөлген…Одан бөлек, Қапшағайдың қала болып қалыптасуына, Қапшағай ГЭС-інің салдыруына, Жаңаөзен қаласының ірге көтеруіне, Мақат-Гурьев-Өзен жергілікті теміржолының салынуына, «Сарытұқым», «Бозой» совхоздарын ұйымдастыруға, «Алматы» шипажайының бой көтеруіне, тарихи ескерткіштердің қалпына келтірілуіне  көп септігін тигізіп, басы-қасында жүрген. Сонымен қатар Д.Қонаев, Ж.Шаяхметов, О.Жандосов, М.Тынышпаев, Л.Мирзоян тәрізді аса ірі тұлғалармен бірге жұмыс істеген, әрі Т.Сейдәлім, Ж.Сұлтан, Е.Қосай, А.Әріпбай, Е.Мақан, Б.Жұмақан, А.Қасым, К.Петр, Б.Оразай, К.Тимофей, Ү.Аида, Б.Заманбек, Б.Ғайникен секілді жастарға жол көрсетіп, мемлекет қайраткерлері дәрежесіне дейін жетуге зор үлес қосқан бірден-бір тұлға. Тіпті, екі мәрте Ленин, Еңбек, Қызыл Ту, Қызыл Жұлдыз, I дәрежелі Ұлы Отан соғысының ордендерімен, бірнеше медальдармен марапатталған. Ал 1987 жылдың 23 маусымында дүниеден озған.

Сөз соңында, Қ.Сарымолдаев пен Мәсімхан Бейсебаев – жастайынан қатал тағдырдың сынағын көре отырып, еліне деген сүйіспеншілік пен патриоттылықтан бойына рухты сіңірген, көзі ашық, көкірегі ояу, «ұлт жанашыры» бола білген бабаларымыздың бірі. Тарих қойнауының саңлағындағы өмір ағынының толқыны сол кезде әлі де жалғасқанда, кім білсін, екеуі де еліне талай қызмет атқарып, орындай алмай кеткен арман-мақсаттарына жетер ме еді? Жоғарыда атап көрсетілгендей, туған жерінің көркейіп, дамуына үлес қосқан қажырлы еңбектері мен халқының күш-жігерін жұмылдырған қадамдарынан кейін, осындай бабаларымыздың атын қалай естен шығаруға болады?!

 

Previous Article

Ақпараттарды қорғау құпия сөз орнату.

Next Article

“Спорт – денсаулық кепілі”

0
Shares
  • 0
  • +
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Related articles More from author

  • Қазақстан тарихы

    1836-1838 ж.ж. Бөкей ордасындағы қазақтар көтерілісі

    9 декабря, 2016
    By admin
  • Қазақстан тарихы

    Нұр жауған жыл

    28 апреля, 2020
    By admin
  • Қазақстан тарихыҚұқықЭссе жинағы

    Тарих сабағында оқушылардың іздену ынтасын арттыру

    21 июня, 2019
    By admin
  • Қазақстан тарихы

    Торғай даласының батыры Сары Қошқар Дауұлы

    3 октября, 2019
    By Bagzhan
  • Қазақстан тарихы

    Есім хан кезіндегі қазақ хандығы (1598-1628 жылдар)

    19 мая, 2017
    By admin
  • Деңгейлік оқытуЖалпы рубрикаҚазақстан тарихыҚысқа мерзімді жоспар

    1931 – 1933 жылдардағы ашаршылық

    18 ноября, 2016
    By admin

Leave a reply Отменить ответ

Сізге ұнауы мүмкін

  • Балабақша

    Предметный мир. Посуда.

  • Бастауыш сынып

    Урок Познание мира 1 класс Тема: “Город и село”

  • Балабақша

    Мен көшедемін

Жаңа жарияланымдар

  • Тәуелсіздік -тірегім.
  • Есікте бөтен адам
  • ТӘРБИЕНІҢ ЕҢ ТАМАША МЕКТЕБІ – ОТБАСЫ
  • «Ұрпақ ұлттық ойынмен шыңдалады»
  • “Жол белгілерін білейік,аман-есен жүрейік”
  • Бақыттың кілті- балалық шақта
  • “Жабайы жануарлар. Түлкі”
  • Бала құқығы – асыл қазына
  • «Біз-біргеміз» Ұжымға арналған тренинг
  • 2020 жыл Қазан айы 4-ші апта “Ботақан” сабақ жоспары

Жаңа жарияланымдар

  • Тәуелсіздік -тірегім.
  • Есікте бөтен адам
  • ТӘРБИЕНІҢ ЕҢ ТАМАША МЕКТЕБІ – ОТБАСЫ
  • «Ұрпақ ұлттық ойынмен шыңдалады»
  • “Жол белгілерін білейік,аман-есен жүрейік”
  • Бақыттың кілті- балалық шақта
  • “Жабайы жануарлар. Түлкі”
  • Бала құқығы – асыл қазына
  • «Біз-біргеміз» Ұжымға арналған тренинг
  • 2020 жыл Қазан айы 4-ші апта “Ботақан” сабақ жоспары

Күнтізбе

Январь 2021
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
« Дек    

Жалпы мәліметтер

OQU-BILIM.KZ

Байланыс :
Тел:          +7 707 817 74 58
E-mail:     o-bilim@mail.ru

Сайт материалдарын басқа сайттарға немесе жобаларға, коммерциялық жобаларға сайт әкімшілігінің рұқсатынсыз пайдалануға тыйым салынады.

Яндекс.Метрика